Duurzaamheid is een term die de afgelopen jaren erg populair is geworden en dat steeds vaker wordt gebruikt voor het slijten van producten. Een ander veel voorkomend woord is ‚biologisch.’ Steeds meer mensen zijn namelijk bewust met hun voeding bezig en ‚biologisch’ is dan een belangrijke term. Toch is de stelling dat biologisch eten gezonder is al jaren een onderwerp van discussie in de wetenschap. Dat komt omdat het heel moeilijk te meten is wat het effect van biologische voeding daadwerkelijk is.
Om op de lange termijn te kunnen meten wat biologisch voedsel in ons lichaam doet, zou je groepen mensen jaren moeten volgen en ondervragen. Dat is niet alleen duur, maar ook erg gevoelig voor fouten. Wat mensen zeggen dat ze doen en wat ze daadwerkelijk doen, verschilt namelijk nogal eens, zeker als het gaat om gezond of ongezond eten. En mensen jarenlang opsluiten in een laboratorium om hun voedselinname goed te kunnen controleren, is ook zoiets.
Mensen die biologisch eten zijn vaak ook op andere fronten bewuster met hun gezondheid bezig
Daarnaast blijkt dat veel mensen die biologisch eten, ook op andere fronten gezonder leven. Ze zijn bijvoorbeeld actiever, roken minder en eten meer groente, fruit en volkoren producten, omdat ze sowieso meer met hun gezondheid bezig zijn. Om puur het effect van biologisch voedsel op de gezondheid aan te tonen, moet je die factoren in een onderzoek elimineren. Dat bemoeilijkt de zaak. Kortom: aan voedselonderzoek zitten altijd de nodige haken en ogen.
In 2017 namen onderzoekers aan Sveriges Lantbruksuniversitet het bestaande onderzoek naar de effecten van biologisch eten onder de loep. Zo is er het onderzoek van KOALA onder 2700 moeders en baby’s. Daaruit bleek dat de kinderen van vrouwen die alleen biologische zuivel aten, een 36 procent kleinere kans hadden op eczeem in de eerste twee jaar van hun leven. Volgens de onderzoekers komt dat omdat biologische zuivel de aanmaak van vetzuren in de borstmelk stimuleert.
Kippen en mensen
Ook dierstudies werden door het Zweedse onderzoeksteam geanalyseerd. De tweede generatie kippen die op biologisch voer werd gezet, herstelde eerder van ziektes dan de kippen die regulier voer kregen. Dat zou erop duiden dat biologisch voedsel goed is voor de gezondheid. Maar: je kunt het effect bij kippen niet een-op-een kopiëren naar mensen.
Weinig verschil in vitaminen tussen biologische gewassen en reguliere gewassen
Er zijn dus aanknopingspunten dat biologisch voedsel iets doet met de gezondheid bij mensen, maar helemaal bewezen kunnen we het nog niet noemen. Wat volgens de Zweedse onderzoekers in ieder geval wel duidelijk is, is dat het verschil in vitaminen tussen biologische gewassen en reguliere gewassen minimaal is. Daar hoef je het dus niet voor te doen.
Het gebruik van minder bestrijdingsmiddelen
Maar hoe zit het dan pesticiden? Voor biologisch verbouwde groente en fruit gelden nog striktere regels dan voor reguliere gewassen. Zo mogen er geen kunstmatige bestrijdingsmiddelen worden gebruikt (wel natuurlijke, zoals groene munt). Dat die regels effect hebben op hoeveel bestrijdingsmiddel er achterblijft op je groente en fruit, blijkt uit rapporten van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid.
Zweeds onderzoek
Van alle onderzochte monsters werd bij 2,8 procent geconstateerd dat de gestelde limiet overschreden werd. Bij biologische gewassen was dit 0,9 procent. En in een Zweeds onderzoek kregen proefpersonen 500 gram groente en fruit per dag te eten. De groep die de biologische variant kreeg, had een zeventig keer kleinere kans om aan bestrijdingsmiddelen te worden blootgesteld dan de groep die regulier voedsel kreeg.
Hoe schadelijk zijn bestrijdingsmiddelen?
Maar minieme hoeveelheid of niet, we krijgen die pesticiden wel binnen. Zowel in de Verenigde Staten als in Europa is de urine van de bevolking onderzocht op veel voorkomende chemische bestrijdingsmiddelen. En jawel, de middelen zijn in onze plasjes terug te vinden. Is dat erg? Nou, er wordt al langer een link gelegd tussen het gebruik van pesticiden en het ontwikkelen van de ziekte van Parkinson.
